Kamis, 23 April 2015
SIWARATRI
SIWARATRI PANGLEBURAN KAPETENGAN
BHUANA AGUNG LAN BHUANA ALIT
Suksma mungguing galah sane kapaica ring sikian titiang, sadurung titiyang ngalantur pacang ngaturang samatra, lugrayang titiyang ngaturang pangayubagia majalaran antuk ngaturang puja pangastungkara
Om Swastiastu
• Jro Mangku sane banget suciang titiyang
• Bapak manggala sekolah sane mustikayang titiyang
• Bapak kalih Ibu para Dang Acarya sane kusumayang titiyang
• Saha para sisya sane banget manubagia.
Inggih ida dane sareng sami sane banget kusumayang titiyang.
Ring galahe sane becik sekadi mangkin, titiyang rumasa garjita pisan prasida nagingin acara dharma wacana sane becik lan suci puniki, napi mawinan seantukan ring rahinane sane suci puniki titiyang ngiringang ida dane, ngemargiang mejagra sinambi makayun-kayun ngayunin paripolahe sane sampun kemargiang rihin.
Ida dane sane subaktinin titiyang.
Siwalatri mawiwit saking kalih kruna inggih punika siwa miwah Ratri, Siwa mateges swabawan Ida Sang Hyang Widhi, Dewa Siwa, lan Ratri mateges peteng (wengi) wiyakti peteng detdet dados ipun siwaratri mateges peteng (wengi) pinaka galah ngalebur papetengan kayun ngulati kagalangan kayun.
Menawita ida dane sampun uning tur tatas ring carita ngenenin pamargin I juru boros Lubdaka ngawit saking alas kapetengan ngantos munggah ring wit taru bila, ring luhur telaga, galah punika duk Purwaning Tilem Kapitu puniki sane kasengguh Siwalatri (payogan Ida Batara siwa sane kemargiang ring Catur Dasi Kresna Paksa, panglong ping 14 sasih kapitu.
Seantukan wengine punika pinih peteng ring Bhuana Agung, taler ngawetuang papetengan ring Bhuana Alit, raris Ida Bhatara Siwa ngicenin sundar mangda Bhuana Agunge terang saha manusa sane ngenargiang pejagran prasida taler munggah terang sesampune ngayun-ngayunin napi luwir pari polahe sane sampun kemargiang.
Ida dane sinareng sami, pinaka umat Hindu patut ngelaksanayang tur nyanggra rerahinan siwaratri puniki antuk ngemargiang yadnya utawi sembah bakti saha Brata Siwaratri sane kawentenan nyane maundag-undagan sekadi nista, madya, lan utama. Sane nista wantah ngemargiang jagra kemaon, sane madya ngemargiang jagra miwah upawasa, lan sane utama ngemargiang jagra, upawasa, miwah mona brata. Brata puniki kemargiang manut pangugon manusa soang-soang, mawastu polih tuntunan sane terang saha paripolahe sane salit nenten malih kemargiang ring kahuripan selantur ipun.
Tatujon ngemargiang Brata Siwalatri nenten ja lian wantah maurukang raga ngeret indriya utawi nabehin kedusan Sad Ripune, seantukan kedusan Sad Ripu sane gumanti pacang nyengkalen. Minekadi : Upawasa (puasa) pinaka muruk mabrata nenten ngajeng (makirangin loba) tetujon ipun mangda nenten saking ajeng-ajengan ngawe sengkala. Kaping kalih Jagra, matetujon mangda stata tangar nenten alamena mangda luput saking sengkala. Kaping tiga Monabrata mateges nenten ngerawos, pamekas rawos ala, seantukan saking rawos ngawe sengkala.
Ring Nitisastra sargah V nomer 3 kasinahang :
• Wasita nimitanta manemu ayu
• Wasita nimitanta manemu pati
• Wasita nimitanta manemu ripu
• Wasita nimitanta manemu mitra
Teges ipun:
• Saking rawos pacang mangguh bagia
• Saking rawos pacang mangguh sengkala
• Saking rawos pacang mangguh meseh
• Saking rawos pacang mangguh sawitra
Manawita asapunika ngiring margiang Brata Siwaratri puniki sakasidan maka tatujon angggen nabehin isad ripu seantukan : Tan hana satru mangelewihaning ana geleng ring ati (Nitisastra). Teges ipun : tan wenten meseh ngelintangin ring sane masusupan ring kayun.
Inggih Ida dane sane wangiang titiyang.
Seantukan kabanda antuk galah rawuh iriki prasida titiyang ngaturang dharma wacana samatra, mejanten atur titiyang akeh sane nenten manut ring kayun, adoh ring surasa sami seantukan tikta prenateng madura, tan prasida rasa pahit pacang ngasorang ipun I gula drawa, maka pamuput atur titiyang lugrayang titiyang ngaturang pangampura. Galah waliang titiyang ring dane Sang Ugra Wakia.
Om Santih Santih Santih Om
RERAHINAN SARASWATI
Suksma mungguing galah sane kapaica ring sikian titiang, sadurung titiang nglantur pacang ngaturang Dharma Wacana sane mamurdha “Rerahinan Saraswati” lugrayang titiang ngaturang pangayubagia majalaran antuk puja pangastungkara
Om Swastiastu
• Dane Bapak Manggala sekolah sane banget kusumayang titiang
• Para Dang Acharya utawi bapak lan ibu guru sane mustikayang tur subaktinin titiang
• Para angga panureksa pacentokan Dharma Wacana ring SMA Negeri 8 Denpasar sane wangiang titiang
• Para sisya lan pamilet pacentokan sane subagia
Inggih Ida Dane para bakta sinareng sami.
Wit saking pasuecan Ida Sang Hyang Widhi Wasa, presida titiang masadu ajeng iriki ring bale pengerawos SMAN 8 Denpasar, ring acara pacentokan Dharma Wacana sekadi mangkin
Rerahinan Saraswati, rauhnyane mangkin Saniscara Umanis Wuku Watu Gunung, kebaos rerahinan nganutin wuku (pawukon) nyabran nem (6) sasih. Umat hindune sami pada sumuyug ngaturang bakti, nunas ring Ida Sang Hyang Widhi rauhing prabawan Ida pinaka Sang Hyang Aji Saraswati, sumangdennya, kapaica kaweruhan, tur kaweruhan sane sampun kapaica presida mawiguna pisan ritatkala anggen nabdabang jagat.
Ida Dane para bakta sareng sami.
Sang Hyang Aji Saraswati ngangge piranti simbul utawi pralambang jatma istri listu ayu matangan patpat, ngambel keropak, wina, ginitri, mesanding paksi merak, lan angsa, saha ngadeg ring luur sekar tunjunge.
Napi mungguing teges ipun? Sane mangkin pacang aturang titiang. Saraswati mawiwit saking rawos utawi kruna saras lan wati, saras artosnyane membah sekadi toya, wati mateges madue abah utawi sifat. Punika kaweruhane seterusne pacang nincapang kawerdian jatma istri listu ayu maartos kaweruhan punika sakadi teruni jegeg wiyakti nudut kayun (menarik).
* Wina punika piranti sajeroning gambelan mateges kaweruhan punika meabah rasa seni.
* Keropak pinaka genah wiwilan Sang Hyang Aji lan aksara.
* Ginitri pinaka pralambang kaweruhan punika nenten telas-telas kapaurukin.
* Sekar Tunjung pralambang kaweruhan punika suci.
* Paksi Merak pralambang kaweruhan ngicenin swabawa.
* Angsa pralambang kaweruhan punika ngicenin kewicaksanan.
Ida Dane sareng sami, tatujon ngelaksanayang pamuspan utawi upakara ring rerahinan Saraswati nenten ja lian wantah minehin tur ngeranjingang kaweruhan ring angga tur amunapi sida antuk ngelimbakang ring sajeroning maurip.
Ida Dane para bakta sareng sami, indik upakara sane kangkat anggen nyanggra rerahinan saraswati: suci, peras, daksina, pelinggih kembang payas, kembang cane sesayut Saraswati, rangkatan putih kuning, raka-raka toya kumkuman. Ngelantur tata titi ngemargiang upacara Saraswati, mangda semeng sadurung tajeg surya mangda sampun puput. Ngemargiang upacara upakara marep ring lontar-lontar pustaka, buku-buku suci miwah buku papelajahan.
Risedek buku-buku kaupacara tan kalugra nyurat lan ngwacen yening sampun wengi wawu raris ngemargiang semadi utawi ngewacen buku-buku suci.
Ida Dane sareng sami, pinaka paiketan rerahinan saraswati benjang ipun kawastanin banyu pinaruh, sane patut kemargiang inggih punika, wau metangi saking sirep, mesiram ke tukad, utawi segara makeramas, rauh ring jero muspa nunas kumkuman, ngalebarang bebanten saha ngewaliang lontar, pustaka, buku ring genah ipun soang-soang.
Inggih Ida Dane, rauh iriki presida titiang ngaturang Dharma Wacana mejanten nenten prasida ngeledangin kayun, raris titiang banget ngalungsur Agung Rna Pangampura. Inggih pacang puputang titiang antuk ngaturang paramasanti.
Om Santih, Santih, Santih Om
Langganan:
Posting Komentar (Atom)
Tidak ada komentar:
Posting Komentar